Het is stil aan de overkant

De Samenwerkende Brancheverenigingen Filantropie is een papieren tijger. Wat heet: een dove, aangereden lapjeskat met uitgetrokken nagels. Toen vorige week “bestuurders van goede doelen” werden uitgemaakt voor hele en halve criminelen, bleef het stil als een paaszondag in Staphorst. Alleen de landelijk wervende goede doelenclub VFI kwam met een persbericht, maar de kerken, vermogensfondsen en lokale fondsenwervers deden alsof hun neus bloedde. Dat was even slim als laf, want wie de moeite nam om dat akelig naieve en domme rapport “Goed Bedoeld” echt te lezen, had al snel door dat het vooral de kerken, de vermogensfondsen en de fondsenwervende welzijnssector zijn die het meest bevattelijk lijken voor criminele invloeden (if at all). Kwam het even goed uit dat de Volkskrant haar journalistieke drol precies in het tuintje van de VFI had gedraaid! Bij “bestuurders van goede doelen” denkt de heffe des volks immers niet aan de dominee, de imam, het familiefonds of het ziekenhuis. Weten zij veel. Maar het SBF des te meer. Gelukkig is die club nog heel jong. De ruggengraat groeit er misschien nog wel in.

(Deze column werd eerder gepubliceerd in FM - 2008)

Van lotje

Heeft u een postcode? Dan bent u lid van de machtigste politieke partij van Nederland: de Nationale Poscodeloterij. Nou ja “partij”? Het is meer een beweging, die wordt aangevoerd door de charismatische Boudewijn Poelmann, die in zijn kielzog ruim 4 miljoen huishoudens aan any onderhandelingstafel sleept. Zo heeft deze Bill Clinton van de Lage Landen voor iedere Nederlander een fikse korting bedongen bij ziektekostenverzekeraar Agis. Dat is nog maar het begin. In de Van Eeghenstraat zijn er vergevorderde plannen voor een Postcodeloterij Uitvaartpolis en een Postcodeloterij-pensioen. Leest u wel de kleine lettertjes in de polissen van Boudewijn: er wordt alleen uitgekeerd als uw postcode wordt geloot.

(Deze column werd eerder gepubliceerd in FM – 2008)

Lost generation

Groot nieuws op alle journaals: “Goede doelen slaan allochtonen over!” Dan weet je: het is komkommertijd. Niemand komt op het idee om te zeggen: “Allochtonen slaan goede doelen over!” En daar zullen ze wel een reden voor hebben. Iedereen denkt namelijk aan de cliché-allochtoon uit het Atlasgebergte of de Surinaamse binnenlanden die liever geld geeft aan zijn familie dan aan zeehondjes, maar niemand staat stil bij de grote expat-gemeenschap in ons land van anglo-amerikaanse afkomst die tot de knieën in het geld loopt en van huis uit volledig vertrouwd is met het begrip filantropie. En wat doen die allochtonen omdat ze nooit iets gevraagd wordt? Die slaan zelf maar aan het fundraisen, bedenken zelf maar een doel en halen op een achternamiddag tijdens een Haagse teaparty zonder een spier te vertrekken miljoenen op. Ja, deze allochtonen slaan de Nederlandse goede doelen inderdaad over. Uit arrenmoede.

(Deze column werd eerder gepubliceerd in FM – 2008)

Hou het simpel mensen

Mensen, er komt binnenkort een tweede keurmerk voor goede doelen. De branchekoepel voor kleine fondsenwervers ISF was het logge, ambtelijke, geldverslindende CBF-Keurmerk spuugzat. Het nieuwe keurmerk rekent radicaal af met administratieve rompslomp: kleine goede doelen kunnen het keurmerk binnenkort gratis downloaden van de ISF-site. Insiders voorspellen dat vrijwel alle 30.000 bij de KvK ingeschreven “goede doelen” het nieuwe keurmerk zullen adopteren en gebruik zullen maken van het nieuwe logo: een gestileerd portret van ISF-voorzitter Peter Helmer met in Beatrix-blauw de tekst “Trust Me”. Aan het nieuwe keurmerk zijn geen kosten verbonden. Elke vijf jaar zullen minimaal vijf nieuwe keurmerkhouders middels een random steekproef worden getoetst op naleving van het reglement, dat uit slechts twee voorwaarden bestaat. Over financiering van het project maakt het ISF zich geen zorgen. Een medewerker liet weten dat er desnoods geld wordt bijgedrukt.

(Deze column werd eerder gepubliceerd in FM – 2008)

Our sinful eighties

It’s time to come clean people: Wijnand Duyvendak heeft dat ingezien. Nu wij nog. Het is tijd voor het instellen van een Waarheidscommissie voor de gehele filantropische sector. En dan bedoel ik niet alleen voor het voltallige bestuur van Greenpeace, Wakker Dier en andere door de Telegraaf geafficheerde groene mafiosi, maar ook voor het filantropisch establishment van nu. Wat heeft u allemaal uitgespookt in de jaren tachtig? Theo Schuyt bijvoorbeeld, in de tijd dat hij nog haar had, stickies draaide en als sociologiestudentje samen met Marnix van Rij probeerde in te breken bij het bondskantoor van de FIN? En die, toen dat niet lukte, op de deur kalkte “ Oppotten? Oprotten!” Diezelfde FIN dus die nu de helft van Theo’s hoogleraarssalaris ophoest? Diezelfde Marnix die nu bij Ernst & Young adviseert hoe je het slimste kunt oppotten? Schei toch uit en hou toch op. Vrijwel iedereen die nu in de charitas zit, doet dat als boetedoening voor de zonden van de jaren tachtig. Zo beschouwd is onze sector eigenlijk één grote morele witwasserette.

(Deze column werd eerder gepubliceerd in FM – 2008)

Tja, te druk toch

Graag roep ik nog even het volgende beeld bij u in herinnering. Na afloop van de EK-wedstrijd Nederland-Frankrijk verscheen opeens de minister-president in beeld alsof hij en niet Van Basten verantwoordelijk was voor de gouden wissels Robben/Van Persie. “Ik heb een afspraak met de jongens gemaakt voor 29 juni in Wenen”, glunderde Jan Peter. Er is niemand die eraan twijfelt dat onze premier deze belofte zal nakomen, want waar succes is, daar verschijnen politici als insecten bij een gloeiend peertje in een hete zomernacht. De na maanden soebatten gedane belofte om slechts 15 minuten ongeïnterpelleerd te komen spreken voor ruim 400 professionals in de sector die de premier zegt zo’n warm hart toe te dragen, blijkt echter net zoveel waard als de Zimbabwaanse dollar of de toezegging van Pinokkio om zijn best te doen op school. De premier had het voor het zomerreces toch “te druk” en gaf een verrassend letterlijke invulling aan het begrip “terugtredende overheid”. Nou, dat kunnen wij ons natuurlijk voorstellen als je je agenda in het landsbelang moet schoonvegen om op 29 juni in Wenen te zijn.

(Deze column werd eerder gepubliceerd in FM – 2008)

Untouchable my ass

De machtigste financiële reuzen wankelen voor onze ogen. En toch geloven we nog steeds dat ons niets kan overkomen. Maar welbeschouwd is er maar 1 sector die al honderden jaren vrijwel voor 100% leeft van het krediet, en dat is de filantropische. Zou dat krediet ooit opraken? Nee, even serieus nou. Denkt u nou echt dat u untouchable bent? Ik zal u dit zeggen: het begint met de ontwikkelingsorganisaties. Die wordt hun infuus binnenkort al afgepakt en donderen als kaartenhuizen in elkaar. Dan zijn de van oudsher militante groene clubs aan de beurt. Dan wordt de loterijmarkt vanuit Brussel geliberaliseerd en krijgt de Postcode Loterij ademnood en dus vrijwel alle goede doelen in deze moerasdelta. U lacht nog steeds? De overgeblevenen zien hun aandelenportefeuille verdampen. In no time stromen de kerken weer vol en begint de filantropie waar zij ooit begonnen was: in de godshuizen. Heel erg “ cradle to cradle” dus.

(Deze column werd eerder gepubliceerd in FM – 2008)

Bos(s)

De banken zijn er met medeneming van ons belastinggeld tussenuitgenaaid om hun balansen weer op orde te brengen en u geen leningen meer te verstrekken. Deze zondebok is afgevinkt, maar crisismanager Bos heeft een meesterlijk plan. Hij biedt het radeloze volk het hoofd van de vermogende doelen op een presenteerblaadje aan: kijk die vieze oppotters eens! Terwijl u arbeidstijdverkorting krijgt en die tweede plasma tv nog even moet laten staan, hebben die smerige goede doelen stiekem uw geefgeld zitten opsparen. En wacht even: met die verstopte miljarden kunnen we de kredietcrisis in 1x oplossen! Die Bos, hij wordt met de dag beter.

(Deze column werd eerder gepubliceerd in FM – 2008)

Open Brief aan De Sector

Geachte sectorgenoten,
De Satans in ons midden zijn eindelijk opgestaan en hebben hun ware gezicht getoond aan de ganse natie. Zo is het de heer A. Kemps, die ten overstaan van 16 miljoen gevers willens en wetens het S-woord in zijn door de duivel bezoedelde mond heeft genomen. Zo is het de VFI, dat zich telkens als een klein kind laat wegzetten door de mediacowboys uit Hilversum. Zo is het het SBF dat als schoothondje van Balkenende voortdurend op de rug ligt. Zo is het de hele Haagse parlementskliek die een verplicht val-me-niet-lastig-register wil invoeren. Zo zijn het eigenlijk de gehele pers, de ANWB, het CBF, de AWBZ, de politiebonden en Osama Bin Laden, die de Nederlandse fondsenwervers en goede doelen voortdurend en systematisch tegenwerken. Stop daar onmiddellijk mee, anders gaan we uit een heel ander vaatje tappen. Dan gaan we u ongevraagd veel acceptgiro’s sturen, opbellen tijdens het eten, op straat indringend aanspreken, bombarderen met sms’jes en bij u ’s avonds aanbellen en met collectebussen zwaaien. Dus.

(Deze column werd eerder gepubliceerd in FM – 2008)

Klootloze leeuwen

Ook groen en geel geërgerd aan die 100.000 oranje opportunisten afgelopen zaterdag tegen Rusland? En masse naar Bazel om “erbij te zijn”, en o wat zijn die Russen stil. Not. Al bij 1-0 achter waren alle leeuwen tenenkromtrekkend stil, terwijl 1.000 dronken Russen 120 minuten het stadion voltoeterden. En zoals ook de Kroaten, de Turken en eigenlijk alle supporters er waren om hun team te steunen door dik en dun. Wat zou meer helpen: de longen uit je lijf schreeuwen of met een bos wortelen op je hoofd en twee neptieten even heerlijk mal op de tribune doen? Die aan instant succes verslaafde egotripperij vinden ook terug in het geefgedrag binnen deze decadente moerasdelta. Tsunami geweest? De volgende dag graag drie weeshuizen en liever geen kinderen met vieze vliegies! Nou ik weet het goed gemaakt: die 100.000 zelfbevredigers mogen van mij een jaar lang bejaarden de ss Zonnebloem op- en afduwen. In Bazel. Muisstil. Zonder camera’s. Dat zal ze leren, al die klootloze leeuwen.

(Deze column werd eerder gepubliceerd in FM – 2008)

Becel & suiker

Ook de tv-uitzending gezien van “Kassa” waarin Hartstichting (Becel), MaagLeverDarm (Activia) en Hersenstichting (Blue Band) zich moesten verantwoorden over hun co-branding? De brandmanagers van de sponsorende multinationals moeten zich de ballen uit hun broek gelachen hebben. Niet alleen omdat die goede doelen daar peentjes stonden te zweten en de kolen uit het door Rooie Felix lekker opgestookte vuur stonden te halen, maar vooral om hun wezenloze naïviteit. Jullie hebben je met spiegeltjes, kraaltjes en wat wisselgeld het goede doelenbos in laten sturen. Hebben jullie enig idee van het marketingbudget van Unilever? Ik bedoel, zelfs maar een flauwe notie? En je dan voor een paar grijpstuivers blootstellen aan (vaak gefundeerde) kritiek op de claims (Blue Band goed voor je hersenen? Wat dacht je van een bos uien?). Zo’n afbreukrisico is toch wel meer waard dan anderhalve ton. Ik ken soapsterretjes die voor zo’n bedrag niet eens hun rechterarm willen optillen. Toe nou toch jongens: jullie zijn er met becel en suiker ingetild.

(Deze column werd eerder gepubliceerd in FM – 2008)

H.Huisje

Wat is het heiligste huisje van onze sector denkt u? Ik denk onze vermeende onbaatzuchtigheid. Filantropie zonder enige reciprociteit bestaat niet. Zelfs Moeder Teresa – door publicist Christopher Hitchens ooit gekarakteriseerd als een berekenend kreng van het zuiverste water – zal niet vrij zijn geweest van enige zelfvoldoening over haar goede werken onder de armen van Calcutta (al zal ze daarvoor zeker bij Hem Zelve om penitentie gesmeekt hebben). Het goede gevoel als resultante van goedertierendheid is zo groot dat het economische waarde ervan onuitdrukbaar is. Zeg maar wat de kredietcrisis ons gekost heeft, maal wat de kredietcrisis ons gekost heeft. Maar haar onbetaalbaarheid laat filantropie niet automatisch promoveren tot een hogere morele orde, waartoe velen in onze sector zich sneaky toch een ietsiepietsie rekenen. Tegenover het goede gevoel van iets te geven, staat ook de plezierige sensatie te ontvangen: ook als het de poedelnaakte waarheid is. Wat is er dus op tegen om filantropie te zien als verreweg de productiefste en sympathiekste vorm van egocentrisme?

(Deze column werd eerder gepubliceerd in FM – 2008)

Boudewijns gokje

Fijn te horen dat mijn goede vriend Boudewijn Poelmann mijn advies heeft opgevolgd. “Vol in de tegenaanval”, had ik gezegd. En dat hoef je Boudewijn echt maar 1 keer te zeggen. Hij betoogt nu op goede gronden dat zijn Nationale Postcode Loterij helemaal geen kansspel is, maar pure fondsenwerving. Zijn club valt derhalve ook helemaal niet onder de kansspelwet! Zo, die zit:. Ik zou zeggen Boudewijn: nu doorpakken en pleit er gelijk voor dat alle goede doelen eigenlijk als pure loterijen beschouwd moeten worden. Ja, wees nou eerlijk. Weet u waar uw donatie aan een goed doel precies terecht komt? Nee? Nou dan! Dus nog even opnieuw: WNF, KWF en Novib vallen feitelijk als publieke gokhuizen voortaan onder de kansspelwet en de Nationale Postcode Loterij wordt een fondsenwervende algemeen nut-organisatie en VFI-lid, vrijgesteld van schenkingsbelasting. Eén nadeeltje: Boudewijn mag dan als directeur niet meer verdienen dan de minister-president.

(Deze column werd eerder gepubliceerd in FM – 2008)

Apen zijn het

Mijn zwager is op eco-vakantie geweest naar Borneo. Door de houtkap schijnen daar alle orang oetans het met nog maar met 2 hectare te moeten doen. Of dat al niet erg genoeg is, heeft mijn zwager bij thuiskomst de “Stichting Orang voor Oetan” opgericht en zijn gehele netwerk gebombardeerd met 1 majestueuze bedelmail inclusief de wervende toevoeging “Onze stichting maakt geen kosten”. Dat gaf mij de unieke gelegenheid om met “reply to all” des zwagers gehele relatienetwerk kond te doen van het volgende: “Pas op: megalomane egotripperij. beunhaas die apen probeert te redden? doneer liever aan het wnf. die maken gelukkig wel kosten, zodat u zeker weet dat u gift goed terecht komen.” Het botert intussen niet meer zo met mijn zwager. En mijn zus is pislink: “Het ging om die apen.” Precies.

(Deze column werd eerder gepubliceerd in FM – 2008)

Adopteer een Friki-kip

Rete-irritant: gevers iets laten adopteren, zoals een boom of een kip. Zou inspelen op de behoefte aan meer betrokkenheid. Majeure denkfout goede doelen-marketeers! Los van de 0,7% extreem betrokken zelfgebreide burgers, die zelfs bereid zijn Joran en Geert te adopteren, wil de modale donateur juist geen concrete betrokkenheid. Wat moet je in godsnaam met zo’n kip (soep?) of boom (open haard?). Leve de anonieme betrokkenheid via acceptgiro en collectebus, die gerieflijk moderne aflaat voor onze postmoderne aardse zonden. En zo komen we weer terug waar we ooit begonnen zijn: piekie in de pot en verder niet zeiken.

(Deze column werd eerder gepubliceerd in FM – 2008)